Mười ba năm sau X-Men: The Last Stand, dù dòng thời gian đã bị Wolverine thay đổi, phượng hoàng trỗi dậy tiếp tục được lựa chọn làm sự kiện kết thúc chuỗi phim Dị Nhân.
Đây là lời tạm biệt sau gần hai mươi năm tung hoành phòng vé toàn cầu.
Khi cuộc chiến Apocalypse kết thúc, lớp Dị Nhân trẻ Jean Grey, Cyclops, Nightcrawler, Quicksilver và Storm bắt đầu trở thành nhân tố chủ đạo dưới sự hướng dẫn của hai “tiền bối” thế hệ đầu tiên Mystique và Beast. Giáo sư X giao cho họ nhiệm vụ giải cứu nhân loại mà ông nhận từ tổng thống Mỹ. Bước đầu, nhóm X-Men thu được rất nhiều lời khen, con người biết ơn, hâm mộ họ. Tuy nhiên, dần dần, trách nhiệm nặng nề hơn. Để thực hành, cả đội hết lần này đến lần khác đứng trên lằn ranh sống chết. Và chuyện gì cần đến cũng xảy đến, giữa lúc làm nhiệm vụ ngoài không gian, Jean Grey- nữ dị nhân mạnh nhất trường hứng trọn những tia lửa mặt trời kinh khủng. “Tai nạn” đó chẳng giết nổi Jean nhưng biến đổi cô thành kẻ mất-kiểm-soát.
Có mở đầu mới so với The Last Stand, phim mới Dark Phoenix vẫn chung “bình rượu”, Jean Grey đáng ra đã chết lại tái sinh, như con phượng hoàng hồi sinh từ đống tro tàn. Thật đáng thương cho cặp đôi Cyclops và Jean, dù giờ chẳng có Wolverine chen ngang, cuộc tình của họ cũng không hạnh phúc hơn bao nhiêu.
Mạch phim X-Men dường như không thoát nổi sự buồn bã gắn chặt suốt hai thập kỷ qua. Loài người ban đầu tôn sùng Dị Nhân, và chỉ sau vài lỗi lầm, người dân quay lưng chẳng hề luyến tiếc. Nhóm Avengers từng khổ sở vì hiệp định Sokovia kiểm soát siêu anh hùng, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến Civil War. Thế nhưng, đạo luật ấy vẫn còn nhân đạo so cùng xã hội trong Dark Phoenix, khi Dị Nhân bị tròng cổ và kéo lê nào khác gì động vật.
Việc Mystique qua đời không phải là bất ngờ với fan hâm mộ X-Men đã xem qua trailer. Tuy nhiên, có lẽ vì quá yêu mến America’s sweetheart Jennifer Lawrence mà dù Raven sớm hy sinh, nhà làm phim hãng Cáo vẫn quyết tâm vinh danh Mystique bằng việc để các nhân vật nhắc đến “Raven” bất kể hoàn cảnh hay thời gian và bẻ ngoặt tính cách dàn Dị Nhân quen thuộc theo hướng khó ai hiểu nổi.
Sau loạt vai diễn thử thách bản thân ở Atomic Blonde và Split, James McAvoy trở lại làm giáo sư X ôn hòa nhã nhặn với đôi mắt biết nói. Đáng tiếc, để tôn vinh cô em gái Raven, Charles Xavier đôi lúc bị biến tính thành gã đàn ông tham danh vọng, mê đắm những tràng pháo tay từ đám người bình thường mặc quần áo dạ hội và dứt khoát không chịu thừa nhận mình sai. Còn đâu Charles trầm tĩnh, điền đạm và trí óc thấu triệt tất cả?
Tương tự như trên, Michael Fassbender đã lâu không tái xuất màn ảnh chắc phải “ngậm bồ hòn” mấy lần khi nhân vật Magneto giúp anh được toàn thế giới biết đến nay ra kẻ “hữu dũng vô mưu”, ngốc nghếch, chỉ biết phá hoại là giỏi. Erik Lehnsherr chỉ luôn con Raven là em gái, thậm chí còn lợi dụng nay yêu cô say đắm, sẵn sàng cày nát cả con phố vì báo thù cho “người thương”. Hai mươi năm qua Erik khiến bao thế hệ người xem mê đắm vì sự tàn nhẫn, lạnh lùng giờ bị biến thành một thứ hết sức lố bịch.
May mắn thay, James McAvoy và Michael Fassbender đủ giỏi để “chạy” theo mất kiểm soát tính cách nhân vật. Và hơn nữa, đoạn sau phim đã cứu lại cảm tình người xem khi tri ân Charles và Erik khó thể nào xuất sắc hơn. Cái kết xứng đáng cho cặp đôi “yêu nhau lắm cắn nhau đau” nổi tiếng nhất vũ trụ X-Men.
Cũng dùng diễn xuất “cân” phim là Jessica Chastain. Được giao cho vai diễn phản diện xây dựng theo lối mòn, tính cách nhàm chán, thiếu điểm nhấn. Thế nhưng, qua diễn xuất của Jessica, Vuk trở nên hấp dẫn. Mái tóc trắng suôn thẳng, lông mày bạc nhợt nhạt, giày cao gót uyển chuyển, áo khoác dài thanh lịch, giọng nói quyến rũ đầy mê hoặc… Tất cả tạo nên một nữ phản diện đẹp và khó quên.
So cùng Jean Grey cũ- Famke Janssen, Sophie Turner lép vế hơn hẳn. Cô bé còn quá trẻ, thiếu kinh nghiệm diễn xuất và thân hình còn phải giảm cân nhiều nếu muốn tiếp tục sự nghiệp điện ảnh. Dù vậy, bông hoa nước Anh cũng thể hiện khá tròn trịa Jean Grey đầy hoang mang trước những biến cố cuộc đời. Đặc biệt, ánh mắt sắc sảo đầy uy lực rất ấn tượng. Có lẽ, cô bé nên cân nhắc việc tương lai tìm cách thể hiện nhân vật phản diện.
Đáng tiếc nhất là Nicholas Hoult. Tài năng của ngôi sao người Anh sinh năm 1989 hoàn toàn bị phí phạm. Beast hoàn toàn méo mó khó nhận ra. Tương tự trường hợp này là Evans Peter vai Quicksilver.
Với những lổ hổng cốt truyện, lần này, Simon Kinberg đáng nhận điểm thấp ở vai trò biên kịch. Bù lại, trên cương vị đạo diễn, ông thể hiện tốt. Các phân đoạn hành động được xử lý hết sức thuyết phục. Đủ gay cấn, hồi hộp và mãn nhãn.
Âm nhạc là điểm sáng khó bỏ qua của X-Men: Phượng Hoàng Bóng Tối khi do Hans Zimmer chế tác. Nổi danh qua Blade Runner 2049, Dunkirk, Batman v Superman: Dawn Of Justice… Ông đã giúp chương cuối vũ trụ X-Men nhà Cáo ghi dấu bằng những giai điệu không thể tuyệt vời hơn.
Dù hiện giờ Marvel & Disney chưa hé lộ gì về số phận vũ trụ X-Men sau sự kiện Cáo về nhà Chuột nhưng rõ ràng, việc dàn cast hiện tại tái xuất trong vũ trụ điện ảnh Marvel là vô cùng thấp. Với thế hệ diễn viên tốt lại ít nhiều bị mai một bởi Cáo, hy vọng ngài chủ tịch Kevin Fergie sẽ có phương án tốt nhất cho các bộ phim Dị Nhân tương lai.
Còn bây giờ, mặc kệ IMDb, Rotten Tomatoes hay Metacritic chấm điểm ra sao, chúng ta chỉ cần ra rạp chiếu phim để chào tạm biệt hai mươi năm tuổi thơ lần cuối. Dẫu hành trình Dark Phoenix có mang lại đủ mọi cung bậc cảm xúc thế nào thì chắc chắn rằng, đoạn kết Phượng Hoàng Bóng Tối xứng đáng là món quà tri ân sâu sắc dành cho các người hùng Dị Nhân.