Thật khó tin khi anh chàng ế chỏng chơ Theodore (Her) và gã vua tàn ác Commodus (Gladiator) do cùng một người đóng. Đó là Joaquin Phoenix, anh diễn viên cao 1m73 với khuôn mặt khắc khổ.
Joaquin Rafael Bottom sinh ngày 28.10.1974 tại Puerto Rico, trong một gia đình năm người con. Gia đình anh là người Mỹ đến đây để truyền giáo. Thuở nhỏ, Joaquin từng đổi tên thành Leaf để “hợp tông” với người anh- cố diễn viên River Phoenix và cô chị gái Rain Phoenix. Những đứa trẻ nhà Bottom đều yêu thích diễn xuất, được khuyến khích tự phát triển năng khiếu bản thân, Joaquin cũng không ngoại lệ.
Khi người mẹ Arlyn mang thai cô em út Summer, nhà Bottom chuyển về Mỹ và đổi luôn họ thành Phoenix để kỷ niệm khởi đầu mới. Summer Phoenix cũng là vợ cũ ngôi sao đoạt giải Oscar Casey Affleck. Với năm đứa con xinh xắn và tài năng, ông bà Phoenix nhanh chóng tìm được một công ty sẵn sàng đại diện cho chúng và bắt đầu bước vào Hollywood. Vì lũ trẻ đã quen ăn chay, nhà Phoenix nhận đủ loại quảng cáo trừ quảng cáo thịt sữa và thức ăn nhanh.
Sự nghiệp diễn xuất của Joaquin Phoenix thực sự bắt đầu bằng vai khách mời trong sitcom Seven Brides For Seven Brothers (1982)- do anh trai River Phoenix đóng chính. Sau đó, anh em River và Joaquin còn tham gia tập phim hành động hài Backwards: The Riddle of Dyslexia.
Năm mười hai tuổi, Joaquin Phoenix (lúc đó là Leaf Phoenix) lần đầu xuất hiện trên màn ảnh rộng bằng phim hành động viễn tưởng SpaceCamp. Ngay sau đó, anh giành được vai chính đầu tiên với phim chiếu rạp bối cảnh chiến tranh lạnh Russkies.
Cuối thập niên 80, gia đình Phoenix chuyển xuống định cư tại Florida. Lúc này, sự nghiệp điện ảnh của River Phoenix đã vững vàng nhưng Joaquin lại không có cơ hội. May mắn thay, hãng Unviersal mở xưởng phim tại khu vực đó và ngay lập tức Joaquin nổi tiếng nhờ Parenthood.
Giữa lúc danh tiếng đang lên và diễn xuất nhận được hàng tá lời khen, Joaquin quyết định nghỉ ngơi một thời gian vì cảm thấy vai diễn hay quá hiếm và cũng muốn mở mang tầm mắt nhiều hơn.
Cái tên Leaf Phoenix biến mất thời gian dài và rồi quay trở lại trước mắt công chúng trong tình huống hết sức bi kịch.
Ngày 31.10.1993, khi anh và anh trai River Phoenix đi chơi ở hộp đêm The Viper Room thì River shock thuốc và qua đời. Cậu thanh niên tuyệt vọng cầu cứu từ trạm điện thoại bên đường hộp đêm, chứng kiến tận mắt người anh trai thân thiết qua đời trước mặt mình. Năm đó, River Phoenix chỉ mới 23 tuổi và là một trong những diễn viên trẻ nổi tiếng và xuất sắc nhất Hollywood. Cái chết của ngôi sao tài hoa bạc mệnh này nhanh chóng phủ sóng các phương tiện truyền thông và đoạn ghi âm Joaquin gọi 911 cũng lan truyền khắp thế giới.
River Phoenix qua đời chỉ hai ngày sau sinh nhật Joaquin Phoenix tròn 19 tuổi. Hai chàng trai trẻ ở độ hai mươi từng nói về cuộc sống sau khi họ già đi, ước nguyện sẽ trải qua những ngày tháng trung niên sống cùng nhau, làm việc cùng nhau. Thế nhưng, tất cả đều chẳng thành hiện thực.
Bất hạnh đó ảnh hưởng sâu sắc tới Joaquin, anh phải mất một năm trời để ổn định tinh thần. Nhiều tháng sau đó, nhờ sự động viên của bạn bè và đồng nghiệp, anh bắt đầu tiếp xúc với các kịch bản. Tuy nhiên, Joaquin không vội vàng quay trở lại diễn xuất mà cân nhắc chọn đúng cái mình muốn.
Anh chọn Gus Van Sant (từng ngồi ghế đạo diễn hai phim River tham gia là My Own Private Idaho và Even Cowgirls Get The Blues) để đóng cùng Nicole Kidman trong vai kẻ cuồng tình ở To Die For (1995). Lúc này, anh cũng bỏ tên Leaf và lấy lại tên khai sinh Joaquin. Màn trình diễn nhận nhiều lời tán dương. Vai tiếp theo Doug Holt (Inventing The Abbotts) thu hút sự chú ý từ giới phê bình. Điều đặc biệt hơn là bộ phim giúp Joaquin gặp được vị hôn thê một thời Liv Tyler. Cặp đôi hẹn hò gần ba năm. Phim chiếu rạp tiếp theo Joaquin nhận là U Turn của nhà làm phim lừng danh Oliver Stone, sau đó là Return To Paradise (1998).
Tuy nhiên, mãi đến năm 2000, Joaquin Phoenix mới thực sự thành sao nhờ Gladiator. Vai diễn tên bạo chúa ích kỷ hoang tưởng Commodus đối lập với người anh hùng chính nghĩa do Russell Crowe thể hiện gây ấn tượng mạnh mẽ. Quyết tâm thể hiện nhân vật chân thật nhất có thể, Joaquin đã tăng cân và dưỡng làn da thật xanh xao nhợt nhạt suốt thời gian quay phim. Nỗ lực này giúp anh nhận được sự chú ý toàn cầu và một đề cử Oscar cho Nam phụ xuất sắc nhất.
Joaquin không chọn phim theo độ lớn tác phẩm mà theo sự yêu thích. Anh đặc biệt ưu ái phim tâm lý.
Sự nghiệp của Joaquin lần nữa gây tiếng vang nhờ phim tiểu sử Walk The Line (2005). Anh lần thứ hai nhận đề cử Oscar. Đáng tiếc, khi bạn diễn Reese Witherspoon thắng giải Nữ chính thì Joaquin lại ngậm ngùi thua Philip Seymour Hoffman. Tuy nhiên, nhờ nhạc phim Dọc Đường Gió Bụi này, Joaquin thắng giải Grammy.
Joaquin Phoenix theo đuổi con đường method acting, sẵn sàng tăng giảm cân, hành xác đến cực hạn để thể hiện nhân vật theo cách tốt nhất. Anh còn có thói quen sửa tóc theo vai diễn. Năm 2000, sau khi cộng tác, Kate Winslet gọi anh nam diễn viên xuất sắc.
Là người mạnh mẽ và vô cùng có chủ kiến, Joaquin từng từ chối mang giày và đi chân trần trong buổi chụp hình cho Prada vì họ làm giày từ da thật. Anh cũng là người ăn chay nghiêm ngặt cũng như từ chối mặc bất cứ thứ gì từ da động vật. Những trang phục Joaquin mặc ở Gladiator, Quills hay Walk The Line đều được làm từ vật liệu tổng hợp giả thành da. Vì thế, chẳng có gì ngạc nhiên khi anh là phát ngôn viên nổi tiếng của PETA.
Với diễn xuất ấn tượng, khi Joaquin Phoenix được công bố trở thành Joker phiên bản 2019, anh ngay lập tức giúp nhà sản xuất Warner Bros. và DC Comics lấy lại niềm tin từ người hâm mộ sau cú flop đầy bẽ bàng mang tên Justice League.
Không phụ lòng mong đợi, Joaquin đã giúp Joker giành giải Sư Tử Vàng tại Liên hoan phim Venice vừa qua. Dù phim mới này tạo nên vài tranh cãi về chất lượng nhưng diễn xuất của Joaquin Phoenix hoàn toàn chẳng thể phủ nhận được.
Nhiều khả năng, sau ba lần hụt Oscar, thần may mắn sẽ mỉm cười với người đàn ông này vào Oscar 2020.
Sự nghiệp rộng mở, đường tình của Joaquin cũng rất sáng sủa. Anh và nữ minh tinh xinh đẹp Rooney Mara vừa đính hôn vào tháng 7 vừa rồi sau ba năm hẹn hò.